سَیاح مخفف عبارت سامانه‌ی یکپارچه‌‌سازی حساب‌های مشتریان است. سامانه‌ای که شروع آن به سال ۱۳۹۹ برمی‌گردد. زمانی‌که بانک مرکزی تصمیم به ایجاد یک سیستم درون بانکی برای تبادل اطلاعات میان بانک‌های مختلف اعم از حقیقی و مجازی با بانک مرکزی گرفت. در این سامانه کلیه‌ی عوامل تاثیرگذار بر اعتبار مشتریان از جمله سامانه‌های ثبت‌احوال، پژواک، سمات و چک‌برگشتی همگی مورد بررسی قرار می‌گیرند. 
بانک مرکزی، سامانه سیاح را در ۳ فاز اجرا کرده است. در اولین فاز، بیش از ۹۴ درصد از اطلاعات مشتریان حقیقی و حقوقی به صورت فایل، قبل از راه‌اندازی سامانه‌ی سیاح دریافت شد که تقریبا ۶۰۰ میلیون اطلاعات حساب شبکه بانکی  را شامل می‌شد. در فاز بعدی، از خرداد ۱۳۹۹، وب‌سرویس این سامانه در شبکه بانکی راه‌اندازی و مقرر شد. فایل آماده شده در فاز اول و تمامی حساب‌هایی که بعد از این تاریخ افتتاح گردیده‌اند در سامانه سیاح ثبت شده و کد رهگیری آن‌ها اخذ گردیده است. 
تا قبل از این سامانه، سیستم‌های بانکی جزیره‌ای بودند. بدین گونه که درخواست باید در ابتدا به سمت بانک مرکزی ارسال می‌شد اما به دلیل اینکه در دیتابیس بانک مرکزی اطلاعات و شماره شبا افراد وجود نداشت باید دوباره درخواست به بانک مقصد ارسال می‌شد تا استعلام گرفته شود. در این چرخه و سیستم سازمان مالیات و بانک مرکزی عملا هیچ‌گونه اطلاعاتی بابت تعداد حساب‌های افراد نداشتند و همین موضوع امکان تخلفات زیاد را فراهم می‌کرد.
در سامانه‌ی سیاح هر کسی در هر بانکی که حساب دارد باید آن را با کد ملی خود به سامانه سیاح بانک مرکزی اظهار کند. این سامانه به سازمان امور مالیاتی کشور نیز متصل است. وب‌سرویس سیاح کاملا در اختیار بانک است و مشتریان هیچ اطلاعاتی از آن نخواهند داشت.
جالب است بدانید تا قبل از ایجاد سامانه‌ی سیاح تقریبا دو میلیون حساب بانکی بدون کدملی و اطلاعات وجود داشته است که در حال کار کردن بوده‌اند! این قبیل تخلفات بود که بانک‌مرکزی و سازمان امور مالیاتی را وادار کرد به فکر یکپارچه‌سازی حساب‌های بانکی شود. 

پیشنهاد می‌کنیم یادداشت «آموزش تبدیل شماره کارت به شماره شبا » را هم بخوانید.

کد سیاح چیست؟

اطلاعات افراد باید با بانک مرکزی چک شود و اگر قرار بر افتتاح حساب جدیدی است ، اطلاعات آن برای بانک مرکزی ارسال می‌شود. پس از بررسی هویت مشتری و اعلام پاسخ مثبت از سمت آن‌ها، کد سیاح از سمت بانک ایجاد می‌شود. این کد برای هر سپرده‌ی مشتری در بانک مبدا مورد نظر، یکتا است و ملاکی برای افتتاح هرگونه حساب در بانک‌ها و موسسات اعتباری خواهد بود. کد سیاح علاوه بر تایید هویت به تهیه‌ی آماری شفاف از حساب‌های بانکی افراد نیز کمک خواهد کرد.

سرویس استعلام سیاح پادیوم قابل ارائه به چه کسانی است؟

با توجه به اینکه سرویس‌ها مرتبط با سامانه‌ی بانک مرکزی سیاح است، سرویس استعلام سیاح تنها به مشتریان خاص واجد شرایط ارائه می‌شود.

علت ایجاد سامانه سیاح چیست؟

سامانه‌ی سیاح به منظور یکپارچه‌سازی حساب‌های بانکی افراد و اتصال اطلاعات بانکی آن‌ها میان سازمان امور مالیاتی و بانک مرکزی شکل گرفته است. علت اصلی ایجاد این سامانه جلوگیری از پولشویی و سایر تخلفات است.
به عنوان مثال که اگر فردی در یک شعبه‌ی بانک، چک‌برگشتی داشته باشد، دیگر در هیچ بانکی قادر به بازگشایی حساب جدیدی نخواهد بود! و یا در صورت فوت فرد بالافاصله کلیه‌ی حساب‌های وی مسدود و بسته شود. مدیر کل پولشویی بانک حکمت ایرانیان با تاکید بر اینکه دسترسی به این سامانه در اختیار بانک مرکزی و شبکه بانکی است، اظهار داشت که این تغییرات در روند افتتاح حساب سبب جلوگیری از کلاهبرداری، پولشویی، سوءاستفاده های مالی و … می‌شود زیرا تمامی اطلاعات در اختیار بانک‌مرکزی قرار می‌گیرد و قطعا امنیت افزایش خواهد یافت.

قوانین بانک مرکزی در زمینه‌ی سامانه سیاح

 بانک مرکزی در بخشنامه‌ای اعلام کرد که بانک مرکزی بر اساس تکالیف مقرر در بند ب ماده ۲ آیین نامه مستندسازی وجوه در کشور و ماده ۱۹ قانون نحوه اجرای محکومیت‌های‌ مالی، موظف به راه‌اندازی سامانه حساب‌های مشتریان و ارائه فهرست تمامی حساب‌های محکومین در بانک‌ها و موسسات مالی و اعتباری به مراجع قضایی شده است. بر طبق بخشنامه شماره ۹۷.۱۳۰۹۶۳ مورخ ۱۳۹۷.۰۴.۲۳ در خصوص ارسال اطلاعات حساب‌های موجود به سامانه سیاح (فاز دوم) به استحضار می‌رساند مستندات فنی سامانه در درگاه خدمات الکترونیک بانک مرکزی به آدرس portal.pbn.net جهت ایجاد زیرساخت‌های لازم نوشته شده است.
به همین دلیل و با توجه به حساسیت‌های موجود جهت ارتباط آنلاین سامانه‌ها برای افتتاح حساب اشخاص، خواهشمند است دستور فرمایید اقدامات و موارد ذیل حسب زمان‌بندی مشخص شده، مدنظر قرار بگیرد:

۱. با توجه به لزوم درج کد شهاب در فیلدهای اطلاعاتی سامانه، باید اقدامات لازم جهت تخصیص شناسه شهاب صاحبان حساب به کلیه حساب‌های حقیقی و حقوقی نزد آن بانک در سریع‌ترین زمان ممکن صورت بگیرد.

۲. اطلاعات حساب‌های موجود نزد آن بانک، موسسه اعتباری باید مانند روال سابق در پایان هر ماه به صورت دسته‌ای ارسال شود، به گونه‌ای که حداکثر تا پایان روز ۳۱ اردیبهشت سال ۱۳۹۹، تمامی حساب‌های موجود در سامانه مذکور ثبت شده باشد.

۳. تمامی سرویس‌های آنلاین سامانه باید تا پایان بهمن ماه سال جاری توسط واحد فناوری اطلاعات آن بانک تست گردد و نتیجه به صورت کتبی به اداره اطلاعات بانکی اعلام شود.

۴. بانک‌ها و یا موسسات اعتباری غیربانکی موظف هستند کلیه شماره پیگیری‌های اخذ شده از سامانه سیاح را به حساب‌های مشتریان در سامانه‌های داخلی خود اختصاص دهند و در سوابق نگهداری کنند.

۵. از ابتدای روز ۳ خرداد سال ۱۳۹۹ سرویس آنلاین سیاح راه‌اندازی شده و افتتاح هرگونه حساب در آن بانک و یا موسسه اعتباری غیربانکی، مشروط به دریافت شماره پیگیری از سامانه سیاح است.

۶. پس از راه‌اندازی سرویس آنلاین، آن بانک و یا موسسه اعتباری غیربانکی موظف است حداکثر ظرف مدت یک ماه، هر گونه تغییر وضعیت حساب‌های ارسالی قبل از تاریخ ۳۱ اردیبهشت ۱۳۹۹ را در سامانه سیاح از طریق سرویس تغییر، اعمال کند.

۷. فراخوانی سرویس تغییر به صورت روزانه باید صرفا برای حساب‌هایی که ابزار برداشت و یا وضعیت آن‌ها دستخوش تغییر بوده است، صورت بگیرد.

۸. مشخصات و شماره تماس نماینده مطلع آن بانک در ارتباط با سامانه استعلام سیاح، به قید فوریت به این بانک اعلام شود.

باید توجه داشت که مسئولیت هرگونه نقص اطلاعاتی سامانه مذکور بر عهده آن بانک خواهد بود.

پادیوم، بازارچه‌ی ارائه‌دهنده‌ی خدمات API 

پادیوم استعلام سیاح را به وی‌پاد (بانکداری مجازی بانک پاسارگاد) برای ایجاد حساب‌های مجازی خود (با شماره شبا) داده است. به کمک شناسه سیاح، کد ملی شما بررسی و تعداد حساب‌های بانکی‌تان به سازمان امور مالیاتی کشور و بانک مرکزی ارسال می‌شود.
وب‌سرویس‌های مرتبط با سامانه‌ی سیاح در مجموعه سرویس پادیوم  قابل مشاهده هستند. شما می‌توانید با مراجعه به سایت پادیوم با جزئیات بیشتر این سامانه و سایر سرویس‌های ارائه‌شده توسط این پلتفرم دوسویه API آشنا شوید.

سوالات متداول