پادیوم بلاگ
گزارش آذر ۱۴۰۳ شاپرک

گزارش آذر۱۴۰۳ شاپرک، رشد کم‌سرعت اقتصاد دیجیتال

رضا دهقان
بانکی و مالی ، مقالات

گزارش آذرماه شاپرک نشان می‌دهد تعداد تراکنش‌های این ماه نسبت به آبان بیش از دو درصد کاهش داشته اما ارزش ریالی تراکنش‌ها ۰.۸۸ درصد افزایش داشته است. آذرماه شبکه پرداخت کشور شاهد ۴ میلیون و ۲۱۳ هزار تراکنش بوده که مجموع ارزش این تراکنش‌ها به ۱۴،۲۱۳ هزار میلیارد ریال می‌رسید. همچنین تعداد تراکنش‌ها در آذرماه امسال نسبت به مدت مشابه در سال گذشته ۲.۶۱ درصد و از نظر ریالی ۴۲.۳۲ درصد رشد داشته است. 

پرداخت‌های آنلاین همچنان زیر ۱۰ درصد

نکته قابل توجه در گزارش شاپرک سهم ابزارهای پذیرش پرداخت از تراکنش‌های انجام شده است. کارت‌‌خوان‌های فروشگاهی با ۹۰.۷۹ درصد همچنان پراستفاده‌ترین ابزار پذیرش است. ابزار اینترنتی با ۸.۹۸ درصد در رتبه بعدی و پس از آن ابزار پذیرش موبایلی با ۲.۲۲ درصد در رتبه سوم قرار می‌گیرد. در واقع همچنان بخش بزرگی از تراکنش‌های انجام شده در شبکه پرداخت کشور توسط کارت‌خوان‌ها انجام شده و ابزارهای پرداخت آنلاین کمتر از ۱۰ درصد تراکنش‌ها را به خود اختصاص می‌دهند.

تعداد تراکنش‌های موفق

تعداد تراکنش‌های موفق آذرماه ۴ میلیارد و ۲۱۳ میلیون و ۲۹۶ هزار و ۱۸۷ عدد بوده که ۹۲.۶۸ کل تراکنش‌ها را شامل می‌شود. بخش عمده تراکنش‌های ناموفق (حدود ۸۸.۳۵ درصد) به دلیل خطای کاربری اتفاق افتاده است و ۱۰.۳۷ درصد تراکنش‌های ناموفق نیز بر دوش صادرکننده‌ها است. ترتیب و سهم هر کدام از خطاها از تراکنش‌های ناموفق به شکل زیر است:

  • ۸۸.۳۵ درصد خطای کاربری
  • ۱۰.۳۷ درصد خطای صادرکنندگی
  • ۰.۷۷ درصد خطای پذیرندگی
  • ۰.۲۹ درصد خطای کسب‌و‌کار
  • ۰.۲۲ درصد خطای شاپرکی

سهم شرکت‌های ارائه‌دهنده پرداخت از تراکنش‌ها

سه شرکت پرداخت الکترونیک سامان، به پرداخت ملت و پرداخت الکترونیک سداد در مجموع  ۵۲.۱۱ درصد کل تراکنش‌های شبکه پرداخت را انجام داده‌اند. شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد با ۸.۷۸ درصد رتبه ششم را بین شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات پرداخت دارد. از نظر مبلغ تراکنش‌ها نیز شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد با ۸.۳ درصد در جایگاه پنجم قرار گرفته است. همچنین شرکت پرداخت الکترونیک پاسارگاد ۱.۲۷ درصد کل تراکنش‌های اینترنتی را به خود اختصاص داده که نسبت به ماه گذشته ۰.۱۲ درصد رشد داشته است.

اقتصاد دیجیتال در مسیر رشد، اما با سرعت کم

تعداد تراکنش‌های آنلاین انجام شده نشان می‌دهد پرداخت‌های آنلاین و به تبع آن اقتصاد دیجیتال علیرغم موانع مختلف رشد داشته است، هر چند این رشد با شیب کمی دنبال می‌شود. در مقام مقایسه، در سال ۲۰۲۳ حدود ۱.۵ درصد کل پرداخت‌های انجام شده در ایالات متحده آمریکا از طریق پرداخت آنلاین آنی بوده است. اقتصاد دیجیتال در کشور ما با چالش‌های گوناگونی رو‌به‌رو است، اما با این وجود سهم خوب پرداخت‌هیا آنلاین نسبت به پرداخت‌های آفلاین نشان می‌دهد بازیگران عرصه اقتصاد دیجیتال موفق ظاهر شده‌اند. اما اقتصاد دیجیتال ایران هنوز در ابتدای مسیر قرار دارد و انتظار می‌رود با حرکت به سمت نسل‌های جوان‌تر، اقتصاد دیجیتال با شیب تندتری پیشرفت کند.