صنعت مالی پیچیده است و به همین دلیل نیاز به راهکارهای خلاقانه برای دسترسیپذیری و توسعه سرویسهای مالی بیش از پیش احساس میشود. ابزارهای مختلف از پلتفرمهای تحلیلی گرفته تا سیستمهای حسابداری، خدمات مختلفی را به طیف گستردهای از مشتریان ارائه میدهند.
اما فینتکها فراتر از تلفیق صنعت مالی و فناوری هستند. در واقع وظیفه فینتک ایجاد یک زیستبوم است که در آن تراکنشها ساده، سریع و مشتریمحور اتفاق میافتند. معماری فینتک حاوی المانهایی است که مشکلات قدیمی در صنعت مالی را با استفاده از راهکارهای دیجیتالی حل کرده است.
فرصت های موجود در صنعت مالی در کنار چشمانداز روشن فینتکها باعث شده تا هر روز کسبوکارهای بیشتری وارد این عرصه شوند. این پست در نقش راهنمای برنامهنویسها برای توسعه سرویسهای مالی، به بررسی ابعاد مختلف توسعه نرمافزار در صنعت مالی میپردازد.
نگاهی به بازار در حال رشد فینتک
انتظار میرود ارزش بازار جهانی صنعت مالی با رشد ۱۱.۳۶ درصدی تا سال ۲۰۲۷ به رقم ۲.۳۸ میلیارد دلار برسد. تغییر رویکرد به سمت پلتفرمهای دیجیتالی تاثیر چشمگیری بر رشد این صنعت داشته است. کاربران با آغوش باز از راهکارهای دیجیتالی نظیر بانکداری موبایلی و اپلیکیشنهای مالی استقبال کردهاند و به مرور کارهای روزانهای که سابق بر این تنها از طریق مراجعه حضوری به شعب بانک ممکن بود را در هر زمان و مکانی و تنها در چند دقیقه انجام میدهند.
درآمد بازار فینتکها نیز همگام با رشد استفاده از راهکارهای دیجیتالی همواره افزایش داشته و کارآفرینان با بهرهگیری از این فرصت طلایی، سودهای کلانی به دست آوردهاند.
چرا سرمایهگذاری در توسعه راهکارهای مالی سودآور است؟
دلایل مختلفی وجود دارد که باعث شده کارآفرینان به توسعه راهکارهای مالی علاقه نشان دهند؛ اما چهار مورد از مهمترین دلایل را میتوان به شرح زیر بیان کرد:
تراکنشهای دیجیتالی جایگزین پول نقد شدهاند: ۱۰ تراکنش اخیر شما از چه طریقی انجام شده است؟ به صورت دیجیتالی یا پول نقد؟
نفوذ گسترده اپلیکیشنها در جامعه: اپلیکیشنها به بانکها و کسبوکارها اجازه دادهاند تا به بازه مخاطبان گستردهای دسترسی داشته باشند.
مراجعه حضوری به بانکها کاهش داشته است: هرروز افراد بیشتری برای انجام کارهای مالی به نئوبانکها و فینتکها روی میآورند.
فرصتهای بیشتری برای نوآوری وجود دارد: بخش فینتک به دلیل پیوند جدی با فناوری، فرصتهای زیادی برای نوآوری در صنعت مالی پدید میآورد.
در حال حاضر شش حوزه زیر شاهد نوآوریهای بیشتر و در نتیجه رشد بازار بیشتری بودهاند:
- بانکداری دیجیتالی
- سرمایهگذاری
- فناوریهای بیمه (اینشورتک)
- پرداخت
- تسهیلات
- ارزهای دیجیتالی
در هر کدام از حوزههای بالا میتوان استارتاپهای موفقی را مثال زد که با نوآوریهای خود چهره صنعت مالی را برای همیشه تغییر دادهاند.
سیستمهای نرمافزاری مالی چه ویژگیهایی باید داشته باشند؟
ویژگیهای هر راهکار مالی بسته به حوزه فعالیت آن متفاوت است. برای مثال یک پلتفرم ارزهای دیجیتالی باید ویژگیهایی نظیر نمایش زنده بازار ارزهای دیجیتالی، کیف پول، پرداخت و… باشد. به طور کلی شش ویژگی زیر را میتوان در هر کسبوکار حوزه فینتک پیدا کرد:
احراز هویت امن: هر اپلیکیشن فینتکی باید راهی امن برای احراز هویت کاربران خود داشته باشد.
کاربریهای خاص هر حوزه: هر حوزه دارای یکسری ویژگیهای اصلی است که باید پیادهسازی شوند.
درگاه پرداخت: به طور معمول هر راهکار مالی در زمینههای مختلف نیاز به درگاه پرداخت برای انجام تراکنشهای خود دارد.
داشبورد: دادهها در فینتک حرف اول را میزنند. هر راهکار فینتکی باید یک داشبورد برای رهگیری دادههای مربوط به کاربران را داشته باشد.
نوتیفیکیشن: نوتیفیکیشن یکی از موثرترین راههای ارتباطی اپلیکیشنها با کاربراناند.
یکپارچگی: راهکارهای فینتکی برای افزایش توان خود در ارائه خدمات و ایجاد تجربه کاربری ارزشمند، باید ویژگی یکپارچگی با سیستمهای دیگر را در خود داشته باشند.
سه تفنگدار نرمافزارهای مالی
نوآوریهای فنی قلب توسعه نرمافزارهای مالیاند. سه فناوری زیر در حال حاضر آینده صنعت مالی را در اختیار خود داشته و برای توسعه یک راهکار موفق در این حوزه، باید به این فناوری توجه داشته باشید:
- هوش مصنوعی: در حال حاضر هوش مصنوعی در حوزههای مختلفی مانند تشخیص کلاهبرداری، تحلیل پیشرفته و مدل های پیشبینی به صنعت مالی کمک میکند.
- بلاکچین: تبادل رمزارز، توزیع نامتقارن و ثبت همیشگی همه تراکنشها فرصتهای جدیدی را در صنعت مالی پدید آورده است.
- پردازش ابری: مدلهای جدیدی مانند بانک به عنوان سرویس (Banking as a service) به لطف فناوری پردازش ابری ممکن شده است.
با توجه به توسعه و رشد این سه فناوری در سال های اخیر، انتظار میرود روند استفاده از این فناوریها رشد بیشتری کرده و شاهد نوآوریهای هیجانانگیز جدیدی در صنعت مالی باشیم.
مراحل توسعه سرویس فینتک
با وجود این که هر نرمافزار فینتک متفاوت است، فرایند توسعه آنها کمابیش از مراحل یکسانی تشکیل میشود. این مراحل را در ادامه توضیح میدهیم.
جمعآوری نیازمندیها
در این مرحله تحلیلگرهای تیم اهداف و نیازمندیها را بررسی و تعیین میکنند. وقتی که اطلاعات کافی جمعآوری شد، چشمانداز پروژه تعیین و ددلاینها و تایملاین پروژه مشخص میشوند.
طراحی نرمافزار
در این مرحله و بر اساس دادههای تحلیلگرها، طراحی رابط کاربری و تجربه کاربری (UI/UX) آغاز میشود.
توسعه MVP
پس از پایان و تایید طراحی، نوبت به توسعه MVP (مخفف عبارت Minimum Viable Product) یا نمونه اولیه میرسد. در این مرحله ویژگیهای اصلی در کنار متدهای امنیتی پیادهسازی میشوند.
تست اپلیکیشن و لانچ
بعد از آماده شدن MVP، وقت تست آن است. تمام ویژگیهای اپلیکیشن در این مرحله تست شده و بر اساس مقدار کاربران پیشبینی شده محک زده میشوند. در صورت نبود مشکل، اپلیکیشن لانچ (منتشر) میشود.
نظارت و نگهداری
قدم نهایی اما بسیار مهم توسعه اپلیکیشنهای مالی نظارت و نگهداری است. توسعهدهندهها باید به طور مداوم اپلیکیشن را زیر نظر داشته و آماده پاسخگویی به خطاهای احتمالی و بهبود تجربه کاربری باشند.
چالشهای توسعه نرمافزارهای مالی که باید برای آها آماده باشید
توسعه نرمافزارهای مالی مانند هر کار دیگری چالشهای گوناگون و خاص خود را دارد که باید برای آنها آماده باشید. به طور کلی چالشهای احتمالی در پنج دسته قرار میگیرند:
پیدا کردن شکاف: بهترین محصول، محصولی است که شکافی را در بازار پر میکند. پیدا کردن این شکاف گاهی چالشبرانگیز است.
برنامهریزی ویژگیهای اپلیکیشن: تعیین ویژگیهای MVP که با آنها بتوان بازار را محک زد گاهی کمی دشوار و گیجکننده است.
امنیت اپلیکیشن: با وجود پیشرفتهای اتفاقافتاده در حوزه امنیت، هنوز هم بسیاری از کسبوکارها با این مسئله دستوپنجه نرم میکنند.
پیروی از قوانین: هر کشوری قوانین خود را برای نظارت بر بازار فینتک دارد. پیدا کردن و پیروی از این قوانین به خصوص برای اپلیکیشنهای بینالمللی میتواند چالشبرانگیز باشد.
استفاده از فناوریهای نسل بعد: پیادهسازی فناوریهای جدید برای بهبود عملکرد و ایجاد تجربه کاربری لذتبخش ضروری است. با این حال گاهی استفاده از فناوریهای جدید در اپلیکیشن چالشهای خاص خود را دارد.
چشمانداز حوزه فینتک چگونه است؟
حوزه فینتک همواره در حال رشد بوده و با توجه به استقبال گسترده از فناوریهای جدید و توسعه APIمحور و مفاهیمی مانند بانکداری باز، انتظار میرود این حوزه همچنان در آینده نیز رشد قابل توجهی داشته باشد. در حال حاضر بانکداری باز توانسته نگاهها را در سطح جهانی به خود جلب کرده و دولتها و شرکتهای بزرگ کوچک قدمبه قدم به سوی ایجاد استانداردهای جهانی و برداشتن موانع پیش رو گام برمیدارند. بنابراین اگر قصد دارید با ایده خلاقانه خودتان وارد این حوزه شوید، حالا بهترین زمان است.