همانطور که می‌دانید سرویس‌های مبتنی بر مکان یا مکان محور (LBS) به برنامه‌های کاربردی گفته می‌شود که به موقعیت کاربر وابسته‌اند و براساس آن، اطلاعات و یا خدماتی را در اختیار او قرار می‌دهند. این سرویس‌ها معمولا از قابلیت موقعیت‌یابیِ تلفن‌های همراه برای ارائه‌ی خدمات و یا اطلاعاتشان استفاده می‌کنند. در این مقاله قصد داریم در مورد کاربردهای مختلف این سرویس‌ها صحبت کنیم.

تاریخچه‌ای مختصر از خدمات مکان محور

خدمات مکان محور از تجمیع سه تکنولوژی در کنار یگدیگر به وجود می‌آیند: دسترسی به اینترنت، موقعیت‌یابی و رابط کاربری قوی.

تلفن‌های همراه تا اواخر سال ۱۹۹۰، فقط برای برقرای تماس صوتی و ارسال پیام کوتاه کاربرد داشتند و عمدتا دارای رابط کاربری مناسبی نبودند. البته برخی از این دستگاه‌ها از سرویس‌های مکان محور بسیار خام و اولیه پشتیبانی می‌کردند. اما با ظهور اینترنت بی‌سیم و دسترسی تلفن‌های هوشمند به اینترنت، سرویس‌های مکان محور نیز به صورت عمومی ظهور پیدا کردند و در دسترس عموم قرار گرفتند.

اولین تلفن همراهی که از سیستم LBS پشتیبانی می‌کرد Palm VII در سال ۱۹۹۰ بود که برای به دست آوردن موقعیت کاربر از ZIP Code استفاده می‌کرد. در سال ۱۹۹۰ تلفن‌های هوشمندی وارد بازار شدند که هم توانایی دسترسی بی‌سیم به اینترنت را داشتند و هم از رابط کاربری بسیار بهتری نسبت به سایر تلفن‌های هوشمندِ پیش از آن برخوردار بودند.

دسته‌بندی سرویس‌های مکان محور

طیف بسیار وسیعی از سرویس‌ها وجود دارند که می‌توان هر یک از آن‌ها را به نوعی جزئی از سرویس‌های مکان محور در نظر گرفت. در دسته‌بندی ارائه شده در این مقاله، تنها سرویس‌ها و خدماتی در نظر گرفته شده‌اند که سه ویژگی رابط کاربری غنی، دسترسی به اینترنت و مکان‌یابی را داشته باشند.

جریان‌های اطلاعاتی مکان محور

در این دسته سرویس‌هایی قرار دارند که براساس مکان کاربر، اطلاعات مورد نیاز او را برایش ارسال می‌کنند. موضوعی که اهمیت دارد این است که اطلاعات مرتبط با یک مکان، ممکن است در زمان‌های مختلف، متفاوت باشند و این به دلیل آن است که اطلاعات ارسالی علاوه بر موقعیت فعلی کاربر، به معیارهای دیگری نظیر ترافیک لحظه‌ای، تبلیغات مرتبط با آن مکان و محدودیت‌هایی مثل زوج و فرد بودن خیابان‌ها و … وابسته است.

اطلاعات در اکثر موارد با درخواست کاربر صادر می‌شوند اما ممکن است بعضی از برنامه‌ها بدون درخواست کاربر نیز این اطلاعات را صادر کنند.

سرویس‌های گردشگری

سرویس‌های این دسته معمولا راهنمایی‌ها و اطلاعات مهم و برجسته مرتبط با مکان‌های گردشگری و توریستی داخل یک شهر را در اختیار کاربران قرار می‌دهند.

شاید به نظر بیاید که این سرویس‌ها را می‌توان در دسته‌ی قبلی یعنی جریان‌های اطلاعاتی جای داد. بله! این برای برخی از سرویس‌های این دسته ممکن است اما اکثر سرویس‌های مرتبط با گردشگری بسیار پیچیده‌تر هستند و امکانات و اطلاعات بسیار بیشتری را در اختیار کاربران قرار می‌دهند. در واقع باید گفت خدمات ارائه شده در زمینه گردشگری آنقدر متنوع هستند که بتوان برای آن‌ها دسته‌ای جداگانه در نظر گرفت.

خدمات برنامه‌های گردشگری می‌تواند پیشنهاد نزدیکترین و یا بهترین رستوران نسبت به مکان فعلی کاربر باشد و یا حتی می‌تواند یک راهنمای کامل از تمام شهر همراه با ارائه‌ی محتوای چندرسانه‌ای از قبیل فیلم و عکس از مکان‌های مختلف و مسیریابی و راهنمایی کاربر به صورت صوتی و گویا باشد.

بازی‌ها

اکثر بازی‌های مبتنی بر مکان، رابط کاربری بسیار قوی دارند و نیازمند اتصال مداوم به اینترنت هستند. اکثر این بازی‌ها باید در محیط‌های شهری و فضای باز و به صورت گروهی انجام شوند و اغلب، بازی‌هایی ماجراجویانه هستند.

یکی از قدیمی‌ترین و در عین حال مشهورترین و پرطرفدارترین بازی‌های مکان محور، بازی جستجوی گنج است. در واقع این بازی ترکیبی از یک برنامه گردشگری و جستجو است که کاربر را در مسیر پیدا کردن گنجی که در نزدیکی او قرار دارد، راهنمایی می‌کند.

کارپولینگ و حمل و نقل در لحظه

سفرهای کارپولینگ و هیچهایکی قدمت بسیار زیادی دارند.

در کارپولینگ، چند نفر مسافر که قصد سفر به مقصد مشترکی دارند از یک خودرو برای سفرشان استفاده می‌کنند. در واقع هزینه‌های مرتبط با وسیله نقلیه بین مسافران تقسیم می‌شود.

در هیچهایک، مسافران برای اینکه به مقصد مورد نظرشان برسند، سعی می‌کنند از وسایل نقلیه دیگران استفاده کنند و هزینه‌ای نیز پرداخت نمی‌کنند.

مسافران کارپولینگ و هیچهایک روش‌های مختلفی را برای انتخاب وسیله‌ی نقلیه از گذشته تا به اکنون استفاده کرده‌اند که یکی از این روش‌ها انتخاب به صورت تصادفی و رندم بوده است.

اما پیدایش سرویس‌های مکان محور بر روی دستگاه‌های تلفن هوشمند باعث شد روش‌های جدیدی برای این نوع حمل و نقل بوجود بیاید. این برنامه‌ها به مسافران و راننده‌ها این امکان را می‌دهند که بتوانند به راحتی یکدیگر را پیدا کنند.

همچنین این مفهوم برای سفرهای داخل شهر نیز قابل پیاده‌سازی است. برنامه‌هایی مانند تاکسی‌های آنلاین وجود دارند که این امکان را در اختیار مسافران قرار می‌دهند که بتوانند در لحظه تقاضای رفتن به نقطه‌ی دیگری در شهر را برای رانندگان نزدیک به خودشان ارسال کنند.

خدمات و سرویس‌های قابل ارائه توسط سرویس‌های مکان محور مختص به این چند دسته نمی‌شوند. در این مقاله فقط به چند نمونه‌ی مهمتر از آن‌ها اشاره شد. اگر شما محصول و یا سرویسی دارید که برای پیاده سازی و یا توسعه‌ی آن به خدمات مکان محور نیاز دارید، می‌توانید این خدمات را در کمترین زمان ممکن از پادیوم دریافت کنید. برای کسب اطلاعات بیشتر می‌توانید با کارشناسان ما در پادیوم تماس بگیرید.

منبع: Location Based Services