پادیوم بلاگ
استارتاپ Plaid

فین‌تک برتر: استارتاپ Plaid

رضا دهقان
کسب و کار ، مقالات

نشریه فوربز از این استارتاپ با عنوان لوله‌کش‌های خوشحال فینتک یاد کرده، و بنیان‌گذارانش خودشان را صخره‌نوردهای عرصه مالی و بانکی می‌دانند. در واقع زک پرت و ویلیام هاکی اینقدر صخره‌نوردی را دوست دارند که در طبقه دوم یک تردمیل عمودی با جای پا و دست بی‌انتها قرار داده‌اند. امروز قرار است درباره استارتاپ Plaid صحبت کنیم.

Plaid چکار می‌کند؟

در گوشه‌ای از شهر سن‌فرانسیسکو که به خاطر میزبانی استارتاپ‌های بزرگ شهرت دارد، دفتر یکی از استارتاپ‌های نوآور حوزه فینتک قرار گرفته است.این استارتاپ که در سال ۲۰۱۲ بنیان‌گذاری شده، اکنون به بخش مهمی از جامعه فینتک تبدیل شده است. راهکار Plaid مانند یک لوله عمل کرده و اپلیکیشن‌ها را به بانک کاربر وصل می‌کنند. اگر برنامه‌ریزی مالی، خرید سهام و تبادل رمزارز را تب طلای جدید بدانیم (مشابه تب طلای کالیفرنیا در سال ۱۸۴۸)، Plaid نقل فروشنده بیل را بازی می‌کند.

اگر پشت پرده استارتاپ های دیگری نظیر Acrons، Betterment و Coinbase را نگاه کنیم، با Plaid مواجه می‌شویم. از این رو استارتاپ Plaid را می‌توان استراتاپ استارتاپ‌ها نامید.

تاریخچه استارتاپ Plaid

راهکتار Plaid به حدود ۱۰ هزار بانک در سراسر دنیا وصل می‌شود. این شرکت اخیرا ۵۹ میلیون دلار سرمایه از سرمایه‌گذارانی نظیر Spark Capital و NEA دریافت کرده که نشان از اعتماد سرمایه‌گذاران به آینده این استارتاپ دارد. این شرکت در سال ۲۰۱۸ و پس از دریافت سرمایه جدید، به ارزش بیش از یک میلیارد دلاری رسید و یونیکورن شد.

هاکی Plaid را یکی از ستون‌های اصلی استراتاپ‌ها می داند و پرت در این رابطه گفته است:«هدف ما تنها نوآوری در خدمات مالی نیست، بلکه ما با ایجاد دسترسی به سیستم خدمات مالی نوآوری را برای بقیه ممکن می‌کنیم.»

هاکی و پرت در دفتر آتلانتای Bain با یکدیگر آشنا شدند و با توجه به علاقه‌های مشترک‌شان در زمینه برنامه‌نویسی و صخره‌نوردی، به سرعت با هم ارتباط برقرار کردند. این دو در اوقات تفریح خود روی پروژه‌های مختلف همکاری کردند و به دلیل نارضایتی از عدم شفافیت در قبض‌های پرداختی، تصمیم گرفتند یک نرم‌افزار توسعه مالی توسعه دهند. با این که این نرم‌افزار شکست خورد، اما در حین انجام پروژه موفق شدند چالش ایجاد ارتباط بین اپلیکیشن و حساب بانکی خود را حل کنند.

در آن زمان بسیاری از کسب‌و‌کارها از سیستم میکروتراکنش یک پنی (فرایندی که در آن یک پنی به حساب مشتری واریز می‌شد) برای تایید حساب مشتری متکی بودند. برخی دیگر اطلاعات خود را در قالب یک فایل PDF آپلود کرده و برخی نیز به صورت دستی فرم‌های مربوط را پر می‌کردند. پرت و هاکی تصمیم گرفتند یک API بسازند که تنها با نام و رمز عبور کاربر، اطلاعات حساب مشتری را تایید کند.

نحوه کار Plaid

فرض کنید کاربر یک اپلیکیشن مالی مانند رابین‌هود (مشابه نرم‌افزار ترید مفید) نصب کرده و نام کاربری و رمز عبور حساب بانکی را ثبت می‌کند. بخشی از کد Plaid داخل اپلیکیشن که با نام ویجت شناخته می‌شود، این اطلاعات را دریافت می‌کند. سپس Plaid این اطلاعات را رمزنگاری کرده و به صورت امن به سرور بانک ارسال می‌کند.

بانک اطلاعات حساب مشتری را تایید کرده و تاییدیه را به Plaid می‌فرستد. Plaid نیز احراز هویت کاربر را تایید کرده و اجازه انجام عملیات‌های بانکی را صادر می‌کند. از این مرحله به بعد بسته به نوع اپلیکیشن، فرایندها مختلف است. برای برخی از اپلیکیشن‌ها Plaid اطلاعات حساب توکن‌شده نگه داشته و در زمان استفاده کاربر از اپلیکیشن، آن را فعال می‌کند. در برخی از اپلیکیشن‌ها نیز به صورت مداوم داده ها بین بانک و اپلیکیشن تبادل می‌شود تا اطلاعات حساب و کارت مشتری برای جلوگیری از خرج بیش از حد به‌روز باشند. برخی دیگر نیز هربار که کاربر انتقال وجه انجام می‌دهد اطلاعات را چک می‌کند تا مطمئن شود به اندازه کافی پول در حساب مشتری وجود دارد.

همه چیز با تایید ونمو شروع شد

در سال ۲۰۱۲ شانس به پرت و هاکی رو کرد. ونمو (نرم‌افزار انتقال وجه فرد‌به‌فرد) به دنبال راهی بود تا هزینه انتقال وجه فرد‌به‌فرد را کاهش دهد. تا قبل از آن ونمو به صورت گروهی انتقال وجه‌ها را تایید می‌کرد. یعنی هر بار که مشتری انتقال وجه انجام می‌داد، تراکنش در لحظه تایید می‌شد اما یک روز زمان می‌برد تا انتقال وجه انجام شود. Plaid با ایجاد امکان احراز هویت آنی مشتریان، ریسک انتقال وجه را از بین برده و امکان انتقال وجه آنی را برای ونمو فراهم کرد. 

اما با وجود این موفقیت، محصولی که مشتری و درآمد داشت و دو بنیان‌گذار جوان و باانگیزه، Plaid در جذب سرمایه اولیه برای توسعه کسب‌و‌کار خود دچار مشکل بود. پرت و هری در توضیح نحوه کار Plaid به زبان ساده برای سرمایه‌گذاران ناتوان بودند و از این رو نمی‌توانستند آن‌ها را قانع کنند. شرایط در حدی بحرانی شد که هاکی روی مبل دوست خود می‌خوابید و پرت نیز برای تهیه شام به دوستان خود متکی بود. این عدم موفقیت سرانجام با جذب سرمایه ۲.۹ میلیون دلاری از سوی Spark Capital به پایان رسید و حالا Plaid یک یونیکورن به شمار می‌رود.

جایگاه امروزی Plaid

امروزه استارتاپ Plaid به میلیون‌ها کاربر و هزاران اپلیکیشن خدمات ارائه می‌دهد. درآمد سالیانه Plaid حدود ۴۰ میلیون دلار تخمین زده می‌شود و نرخ ثبات آن بین ۹۸ تا ۹۵ درصد است. هرچند این نرخ ثبات در صنعت نرم‌افزار که به نرخ ۹۹.۹ درصد عادت دارد پایین به شمار می‌رود، اما به دلیل سخت‌گیری‌های سیستم مالی در ارائه اطلاعات، قابل قبول است. به عقیده وارن هاگارث، مدیرعامل استارتاپ Empower که از خدمات Palid استفاده می‌کند، به دلیل عدم وجود احساس ضرورت بین بانک ها برای انتقال داده به استارتاپ‌هایی که به درآمدزایی آن‌ها کمک نمی‌کنند، رسیدن به نرخ ثبات مشابه آمازون و گوگل برای Plaid بسیار مشکل است.

اما پرت معتقد است همه شرکت‌ها در نهایت به شرکت فناوری تبدیل می‌شوند و همه شرکت‌ها باید تبدیل به یک شرکت خدمات مالی شوند. از این رو پرت معتقد است در نهایت بانک‌ها به خصوص در پرتوی بانکداری باز، به استارتاپ هایی نظیر Plaid بیشتر توجه کرده و برای به وجود آوردن مسیرهای درآمدی جدید، همکاری بیشتری از خود نشان می‌دهند. اگر این نظریه‌ها درست باشند، Plaid می‌تواند به یکی قدرتمندترین بازیگران عرصه فینتک تبدیل شود.