پادیوم بلاگ
سرمایه‌گذاری در فین‌تک

سرمایه‌گذاری در فین‌تک: چطور فناوری چشم‌انداز خدمات مالی را متحول می‌کند

رضا دهقان
بانکی و مالی ، مقالات

طی دهه اخیر فین تک در حال متحول کردن خدمات مالی بوده و در این مسیر میلیاردها دلار سرمایه را جذب کرده است. ماه‌های گذشته شاهد کاهش تعداد قراردادهای انجام‌شده بوده اما نوآوری‌های صنعت فین‌تک یکی از پایه‌های اصلی اقتصاد جهانی باقی مانده است.

تمرکز بر هوش مصنوعی

با وجود کاهش سرمایه‌گذاری‌ در فین‌تک، سرمایه‌گذاران به این حوزه خوش‌بین بوده و انتظار دارند فین‌تک به متحول کردن خدمات مالی و تکامل صنعت مالی در سال‌های پیش رو ادامه دهد. در حال حاضر علاقه زیادی به یکپارچه کردن هوش مصنوعی و به خصوص هوش مصنوعی‌های مولد در خدمات مالی وجود دارد. از سوی دیگر، حرکت به سمت بانکداری باز و به‌اشتراک‌گذاری داده برای بهبود تجربه کاربری همچنان یکی از تمرکزهای اصلی ارائه‌دهندگان راهکارهای پرداخت مبتنی بر فناوری است.

سرعت و نحوه یکپارچه‌سازی راهکارهای فین‌تکی با خدمات مالی در منطقه‌ها و محیط‌های رگولاتوری مختلف، متفاوت است. انتظارات مشتریان، نگرانی‌های امنیتی و ملاحظات حفاظت از داده‌های مشتریان بر نحوه شکل‌گیری بازار در مناطق مختلف تاثیر‌گذار است. اما ظرفیت صنعت فین‌تک برای بهبود جنبه‌های مختلف صنعت مالی مانند سرعت پردازش پرداخت، استانداردهای تشخیص کلاهبرداری، کاهش هزینه‌ها و تجربه کاربری باعث شده تا چشم‌انداز نوآوری‌های موثر در این فضا همچنان بسیار روشن باقی بماند.

چالش‌های پیش روی سرمایه‌گذاری در فین‌تک

در حالی که نوآوران حوزه فین‌تک به دنبال ارائه راهکار برای مشکلات فعلی‌اند، فضای کلی این صنعت با چالش‌های مختلفی رو‌به رو بوده است. شرکت KPMG در مقاله نگاهی بر چشم‌انداز صنعت فین‌تک در سال ۲۰۲۴ بیان می‌کند که این صنعت با طوفانی از تغییرات جهانی مواجه است. برخی از این چالش‌ها ناشی از عوامل اقتصادی مانند نرخ‌های تورم بالا در بسیاری از نقاط جهان و افزایش هزینه‌های تسهیلات کلان بوده است.

اما با ادامه روند نزولی نرخ تورم در سال ۲۰۲۴، انتظار می‌رود فضا برای سرمایه‌گذاری در فین‌تک بهبود پیدا کرده و فناوری‌های هوش مصنوعی باعث رشد سرمایه‌گذاری شوند. در واقع به نظر می‌رسد هوش مصنوعی باعث ایجاد موج جدیدی در توسعه فین‌تک شود. از منظر سرمایه‌گذاری، بدون شک بخش خدمات مالی با قدرت از هوش مصنوعی حمایت می‌کند. موسسه Juniper Research پیش‌بینی کرده که سرمایه‌گذاری بانک‌ها روی هوش مصنوعی‌های مولد تا سال ۲۰۳۰ به رقم ۸۵ میلیارد دلار می‌رسد که نسبت به پیش‌بینی سرمایه‌گذاری ۶ میلیارد دلاری در سال ۲۰۲۴، رشد قابل توجهی به شمار می‌رود.

در حال حاضر سرمایه‌گذاری‌ها روی هوش مصنوعی بیشتر روی بردهای سریع با افزایش بهره‌وری متمرکز است، اما با سرعت چشم‌گیر پیشرفت فناوری، نوآوری‌های بزرگتر که باعث تغییر مدل‌های کسب‌و‌کاری می‌شود دور از انتظار نیست. آقای ریک ویلارز، نایب‌رییس تحقیقات جهانی گروه IDC در این خصوص گفته است: «در سال ۲۰۲۴، سرمایه‌گذاری روی هوش مصنوعی وارد فاز جدیدی می‌شود که هدف آن کاهش اساسی زمان و هزینه مربوط به مشتریان و افزایش بهره‌وری کارکنان است. از آن نقطه به بعد، تمرکز بر راهکارهای افزایش درآمد و خروجی‌های کسب‌و‌کاری خواهد بود.»

تمرکز بر فراگیری مالی

طی دهه‌های اخیر، ظهور فین‌تک در قلب خدمات مالی جهانی یکی از انقلاب‌های تاثیرگذار اقتصادی، اجتماعی و فناوری بوده است. نفوذ گسترده استفاده از گوشی‌های همراه در جهان و شیوع پاندمی کرونا باعث شده تا نوآوری‌های فین‌تکی نقش اساسی در بهبود فراگیری مالی در سطح جهانی داشته و اقشار محروم و بدون دسترسی به بانک، به ویژه در کشورهای کمتر توسعه‌یافته، کمک کرده تا از خدمات مالی بهره‌مند شوند. بر اساس داده‌های بانک جهانی، فین‌تک عامل اصلی دسترسی افراد مناطق مختلف به خدمات مالی است.

تاکید بر ایجاد ارزش، بنیان‌گذاری گسترده استارتاپ‌های فین‌تکی در گام‌های اولیه انقلاب مالی جدید چشم‌انداز حوزه خدمات مالی را متحول کرده و باعث ظهور کلمه HyperGrowth شده است. اخیرا ارزش بازار مجموع فین‌تک‌هایی که وارد بازار سهام شده‌اند به رقم ۵۵۰ میلیارد دلار رسیده که نسبت به سال ۲۰۱۹، رشدی دو برابری داشته است. همچنین از سال ۲۰۱۹ تاکنون تعداد یونیکورهای فین‌تکی از ۳۹ عدد به ۲۷۲ عدد رسیده است.

از این نقطه به بعد انتظار می‌رود نوآوری‌های فین‌تکی بیشتر روی ایجاد ارزش‌های باثبات متمرکز باشد. از این رو و با توجه به رشد بانکداری دیجیتالی، توسعه خدمات تجارت الکترونیک و هوش مصنوعی، شرکت‌ها و سرمایه‌گذاران فین‌تکی نقشی اساسی در شکل‌دهی آینده خدمات مالی خواهند داشت.

متخصصین موسسه McKinsey باور دارند که درآمد صنعت فین‌تک بین سال‌های ۲۰۲۳ تا ۲۰۲۸ سه برابر فعالان عرصه بانکداری سنتی خواهد بود.

رقابت‌ها و همکاری‌ها

داستان استارتاپ‌های فین‌تکی به طور معمول با ارائه راهکار برای یکی از نیازهای مشتریان آغاز می شود که بانک ها خود قادر به حل آن نبوده‌اند. این ارتباط باعث ایجاد چرخه‌ای از نوآوری‌ها شده که چشم‌انداز خدمات مالی را متحول کرده و بانک‌ها را مجبور می‌کند برای به دست آوردن سهم از این بازار روی نوآوری اتکاء کنند. 

در سال ۲۰۲۴، فین‌تک‌ها یکی از رقبای اصلی در صنعت خدمات مالی به شمار می‌روند و بانک‌های بزرگ تلاش می‌کنند با مشارکت و همکاری با این استارتاپ‌ها، سبد محصولات و خدمات خود را متنوع‌تر کنند. به این ترتیب فین‌تک‌ها با ایجاد موجی از نوآوری‌ها و تغییر بنیادین  نحوه تعامل مردم با خدمات مالی، درهای جدید به روی آینده خدمات مالی گشوده‌اند.