هرچند کارت‌های اعتباری (Credit Card) سال‌های زیادی است که در سیستم بانکی کشورهای مختلف مورد استفاده قرار می‌گیرد، اما در کشور ما طی سال‌های اخیر و با تحول سیاست‌های بانک‌داری در همسویی با اقتصاد جهان مورد توجه قرار گرفته‌اند. این کارت‌ها به عنوان یکی از سیاست‌های تشویقی بانک‌ها برای ترغیب مردم به استفاده از کارت‌های پرداخت و کاهش استفاده از وجه نقد در نظر گرفته می‌شوند. از سوی دیگر با توجه به این که دارنده کارت اعتباری نیازی به داشتن سپرده در بانک نداشته و تنا با اتکا به اعتبار خود نزد بانک می‌تواند برای دریافت آن اقدام کند، قدرت خرید مشتریان افزایش یافته و انعطاف اقتصادی را در پی دارد.

هر بانک یا موسسه‌ای که قصد صدور کارت اعتباری را دارد، موظف است موارد زیر را رعایت کند:

• صدور کارت اعتباری منوط به دریافت پاسخ مثبت از مرکز مکنا است.
• رسمیت داشتن کارت اعتباری صادرشده منطو به درج کد مکنای معتبر روی کارت است.
• در صورت انصراف بانک یا موسسه از صدور کارت اعتباری باید این موضوع به اطلاع مرکز مکنا برسد.
• بانک یا موسسه موظف است هر هفته گزارشی از کارت‌های اعتباری صادر شده و میزان بدهی آن‌ها به مرکز مکنا ارسال کند.

ساختار کد مکنا

هر کد مکنا دارای ۱۳ رقم است که به ترتیب زیر مشخص می‌شوند:

• در رقم اول یک عدد ثابت است که توسط مرکز مکنا اعلام می‌شود (در حاضر این عدد ۱۱ است)
• ۱۰ رقم بعدی به صورت اتفاقی برای هر کد مکنا صادر شده و یکتا است
• رقم آخر رقم خطایابی است که طبق الگوریتم Verhoeff تولید می‌شود

بررسی‌های لازم در استعلام مکنا

سامانه مکنا با استفاده از داده‌های موجود، اطلاعات مختلف شخص متقاضی کارت اعتباری را بررسی می کند. هر شخص متقاضی برای دریافت کارت اعتباری باید دارای شرایط زیر باشد:

• مشتری نباید کارت اعتباری مسدود‌شده، تعیین تکلیف نشده یا دارای بدهی داشته باشد
• رقم کنترل کد ملی مشتری باید صحیح باشد (شخص حقیقی متقاضی دریافت باشد)
• مشخصات مشتری باید از ثبت احوال استعلام شده و صحیح باشد
• مشتری نباید در فهرست سیاه مکنا وجود داشته باشد
• مشتری نباید دارای چک برگشتی یا بدهی معوق به سیستم بانکی باشد
• سقف اعتبار مشتری نباید پر شده باشد

انواع کارت‌های اعتباری

با استفاده از استعلام مکنا سه نوع کارت اعتباری قابل صدور است به صورت زیر تقسیم می‌شوند:

• کارت اعتباری بر پایه عقد مرابحه با سقف چهار میلیون تومان
• کارت اعتباری میزان برای کارمندان دولت و کارگران با سقف یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان
• کارت اعتباری خرید بر مبنای عقد قرض‌الحسنه با سقف ۶۰۰ هزار تومان

عقد مرابحه یکی از عقود اسلامی در بانک‌داری است که در آن قیمت کالا (در اینجا اعتبار کارت) به مشتری گفته شده و مشتری تمام یا بخشی از مبلغ آن را به صورت اقساط برمی‌گرداند. در این روش قیمت تمام‌شده در اختیار مشتری قرار می‌گیرد و مشتری باید علاوه بر آن، بهره‌ای را پرداخت کند و صدور بیش از یک اعتباری بر پایه عقد مرابحه برای مشتری ممنوع است. در واقع اگر شما یک کارت اعتباری بر پایه این عقد از یک بانک دریافت کنید، دیگر نمی‌توانید این نوع کارت اعتباری را زا بانک دیگری درخواست دهید، در صورتی که برای سایر کارت‌های اعتباری چنین محدودیتی پیش‌بینی نشده است.

دستورالعمل مرکز کنترل و نظارت اعتبارات

مرکز کنترل و نظارت اعتبارات با انتشار یک فایل فرایندها و دستورالعمل‌های خود را شرح داده است که می‌توانید آن را از طریق لینک زیر دانلود کنید:

• فرایند دریافت استعلام مکنا به ترتیب زیر است:
• استعلام مشتری
• دریافت اعتبار مشتری
• دریافت مشخصات کارت اعتباری
• دریافت وضعیت پرداخت مشتری
• تمدید و تغییر اعتبار

استعلام مکنا برای کسب‌و‌کارها

علاوه بر بانک‌ها و موسسات مالی، کسب‌و کارهای حوزه فینتک نیز می‌توانند از سرویس استعلام مکنا استفاده کنند. برای مثال خرده‌فروشی‌های آنلاین که قصد فروش محصولات خود به صورت اعتباری را دارند، می‌توانند با استفاده از این سرویس بسته به میزان اعتبار مشتریان در سیستم مالی، به آن‌ها اعتبار خرید تخصیص دهند. هرچند در این مثال برای درک بهتر از خرده‌فروشی آنلاین استفاده شده است، اما در واقع تمام کسب‌و‌کارهای حوزه دیجیتال می توانند از استعلام مکنا برای تخصیص اعتبار به مشتریان خود بهره ببرند. 

ما نیز در پادیوم با توجه به ماموریت خود در جهت تسهیل راه‌اندازی و توسعه کسب‌و‌کارها و خلق یک تجربه کاربری ارزشمند، سرویس استعلام مکنا را به مشتریان خود ارائه می‌کنیم.

سرویس استعلام وضعیت کارت اعتباری پادیوم

اگر کسب و‌کار شما هم قصد دارد برای بهبود خدمات خود به مشتریان از طرح‌های اعتباری استفاده کند، می‌توانید سرویس استعلام مکنا را به راحتی از پادیوم دریافت کنید. کافی است تا در پنل کسب‌و‌کاری خود، سرویس استعلام وضعیت کارت اعتباری را جستجو کرده و آن را انتخاب کنید. همچنین در پنل پادیوم امکان فراخوانی آزمایشی این سرویس فراهم شده است که به کمک آن می‌توانید یک درخواست را ارسال کرده و نتیجه را مشاهده کنید.