طی سال‌های اخیر صنعت بانک‌داری هم‌گام با توسعه فناوری‌های جدید و محبوبیت رو به افزایش سرویس‌های بانک‌داری آنلاین، تحول عظیمی را تجربه کرده است. یکی از پیشرفت‌های اصلی در این زمینه ظهور وب‌‌سرویس‌های بانکی است که به بانک‌ها اجازه می‌دهد طیف جدیدی از خدمات مالی آنلاین را از طریق پلتفرم‌های ساده و امن به مشتریان خود ارائه کنند. در واقع وب‌سرویس‌های بانکی امکان تعامل سازنده بانک و کسب‌‌و‌کارها را فراهم می‌آورند و از این طریق ضمن افزایش درآمد و مشتریان کسب‌و کارها و بانک‌ها، یک تجربه کاربری ارزشمند و لذت‌بخش را برای مشتریان رقم می‌زنند.

اما وب‌سرویس‌های بانکی شامل چه چیزهایی می‌شوند؟ چه کاربردهایی دارند؟ و چگونه به توسعه بانک‌داری کمک می‌کنند؟ در این پست به پاسخ این سوالات می‌پردازیم.

وب‌سرویس‌‌ بانکی چیست؟

وب‌سرویس‌های بانکی در واقع سرویس‌هایی هستند که خدمات بانکی را از طریق API در اختیار کسب‌وکارها و اپلیکیشن‌های ثالث قرار می‌دهند. به عبارت دیگر به کمک وب‌سرویس‌های بانکی می‌توان عملیات‌های بانکی و مالی را بر بستر اینترنت انجام داد. این خدمات شامل مدیریت حساب، پرداخت اقساط تسهیلات، انتقال وجه سایر خدمات رایج بانکی می‌شود. مزیت اصلی سرویس‌های آنلاین بانکی ایجاد امکان انجام عملیات‌های بانکی بدون نیاز به مراجعه به شعب بانکی است. همچنین کسب‌و‌کارهای ثالث می‌توانند به کمک وب‌سرویس‌های بانکی خدمات مالی را به مشتریان خود ارائه کرده و فرایند انجام عملیات‌های بانکی را ساده‌تر کنند.

بانک‌های مختلف بسته به سیاست‌ها و قوانین داخلی و مقررات بانک‌داری در هر کشور، وب‌سرویس‌های مختلفی را ارائه می‌کنند. برای مثال بانک پاسارگاد با ارائه خدمات استعلام، تبدیل، انتقال وجه، گزارش‌های سپرده و کارگزاری به کسب‌و کارها اجازه می‌دهد تا از زیرساخت‌ها و قابلیت‌های بانک پساارگاد برای توسعه خدمات خود بهره ببرند.

مزایای وب‌سرویس‌های بانکی

• راحتی: وب‌سرویس‌های بانکی به مشتریان اجازه می‌دهند در هر زمان و مکانی و از طریق یک پلتفرم کاربرپسند عملیات‌های بانکی خود را انجام دهند.
• امنیت: وب‌سرویس‌های بانکی از آخرین معیارهای امنیتی مانند رمزنگاری رمز عبور دومرحله‌ای برای اطمینان از امنیت داده‌های مشتریان بهره می‌برند.
• دسترسی بیشتر: وب‌سرویس‌های بانکی امکان دسترسی افراد دارای معلولیت (که مراجعه به بانک برای آن‌ها دشوار است) و افرادی که در مناطق دورافتاده زندگی می‌کنند را فراهم می‌آورد.
• صرفه‌جویی در هزینه‌ها: این وب‌سرویس‌ها از یک سو به بانک‌ها کمک می‌کنند تا هزینه‌های خود را از طریق صرفه‌جویی در هزینه‌های خدمات حضوری کاهش داده و از سوی دیگر به مشتریان اجازه می‌دهد تا با حذف مراجعه حضوری برای انجام خدمات بانکی، هزینه‌های خود را پایین بیاورند.
• بهبود کارایی: وب‌سرویس‌هایی بانکی با ساده کردن فرایندها زمان لازم برای انجام تراکنش‌ها و عملیات‌های بانکی را کاهش می‌دهند. 

انواع وب‌سرویس‌های بانکی

• مدیریت حساب: این سرویس‌ها به مشتریان اجازه می‌دهند تا وضعیت حساب، تاریخچه تراکنش‌ها و دیگر اطلاعات مربوط به حساب‌ها را مشاهده کنند.
• انتقال وجه: وب‌سرویس‌های بانکی امکان انتقال وجه بین حساب‌ها و انجام تراکنش‌های بین‌المللی را فراهم می‌کنند.
• پرداخت اقساط: یکی دیگر از کاربردهای وب‌سرویس‌های بانکی پرداخت اقساط است. با کمک این وب‌سرویس‌ها مشتریان می‌توانند وضعیت اقساط را مشاهده کرده، آن ها پرداخت و یا فرایندهای پرداخت خودکار اقساط را ایجاد کنند.
• ایجاد حساب: برخی از بانک ها به مشتریان اجازه می‌دهند تا از طریق وب‌سرویس حساب‌های بانکی مختلف ایجاد کنند.
• استعلام و تبدیل: استعلام وضعیت حساب، تبدیل شماره‌های بانکی به یکدیگر (کارت، شبا و حساب) و استعلام چک از جمله خدمات محبوبی هستند که از طریق وب‌سرویس در اختیار کسب‌و کارها و توسعه‌دهندگان قرار می‌گیرند.

چالش‌های وب‌سرویس‌هاب بانکی

• چالش‌های فنی: پیاده‌سازی وب‌سرویس‌های بانکی نیاز به نرم‌افزارها و فناوری‌های پیچیده‌ای داشته و هزینه‌های زیادی به همراه دارد.
• خطرات امنیتی: هرچند این وب‌سرویس‌ها از معیارهای امنیتی مختلفی بهره می‌برند، اما خطارت امنیتی سایبری همواره داده‌های مشتریان را تهدید می‌کنند.
• قوانین نظارتی: وب‌سرویس‌های بانکی تحت قوانین نظارتی مختلفی قرار دارند که شامل قوانین حریم خصوصی و حفاظت از داده‌ها می‌شوند. این قوانین در هر کشور متفاوت بوده و این موضوع انطباق با قوانین را کمی مشکل می‌کند.

وب‌سرویس‌های بانکی نحوه تعامل مشتریان با بانک‌ها را متحول کرده و پلتفرمی امن و ساده در اختیار کاربران قرار می‌دهند که به وسیله آن می‌توانند عملیات‌های مختلف بانکی و مالی را انجام دهند. هم‌گام با رشد سریع فناوری و استفاده بیشتر کاربران از خدمات بانکی آنلاین، به نظر می‌رسد کاربرد وب‌سرویس‌های بانکی روند رو به افزایش خود را ادامه داده و اهمیت نقش آن‌ها در توسعه و بهبود صنعت بانکی و مالی هر روز بیشتر می‌شود. 

وب‌سرویس‌های بانکی پادیوم

پادیوم به عنوان یک بازارچه API و خدمات دیجیتال سرویس‌های بانکی مختلفی را به کسب‌و کارها و توسعه‌دهندگان ارائه می‌دهد که در ادامه به برخی از آن‌ها اشاره می‌کنیم

استعلام چک

که به کاربران اجازه می‌دهد چک‌های صادرشده یا دریافت‌شده را استعلام کنند.

تطبیق شماره حساب و شبا با کد ملی: این سرویس به کاربران کمک می‌کند صحت اطلاعات مالک حساب را تایید کنند.

انتقال وجه سپرده

برای انجام تراکنش‌های پایا و ساتنا و انتقال وجه مستقیم می‌توانید از این سرویس استفاده کنید.

انتقال وجه پل

این سرویس برای انتقال وجه حساب به حساب به صورت آنی به کار می‌رود.

انتقال وجه پایا و ساتنای گروهی: از این سرویس می‌توان برای انتقال وجه‌های گروهی (برای مثال پرداخت حقوق کارکنان) بهره برد.

استعلام و تبدیل بانکی

این سرویس برای استعلام و تبدیل شماره‌های بانکی مختلف به یکدیگر (شماره حساب به شماره شبا، شماره کارت به شماره شبا، شماره حساب به شماره کارت و…) به کار می‌رود.

وب‌سرویس‌های بانکی و اکوسیستم دیجیتال

توسعه وب‌سرویس‌های بانکی باعث شده است تا کسب‌و‌کارهای جدیدی حول این سرویس‌ها شکل گرفته و یا برخی از کسب‌و کارها به کمک وب‌سرویس‌های بانکی طیف خدمات خود را توسعه دهند. این موضوع سبب شده است تا اکوسیستم دیجیتال در سراسر دنیا گسترش پیدا کرده و کسب‌و‌کارهای خلاقانه‌ای حول وب‌سرویس‌های بانکی شکل بگیرند. با بهبود قوانین مربوط به بانک‌داری باز و افزایش تلاش‌ها برای رسیدن به یک اجماع جهانی در این خصوص، انتظار می‌رود کسب‌وکارهای تازه‌تر و خلاقانه‌تری در سطح بین‌المللی توسعه کرده و کسب‌و‌کارهای فعلی نیز بازار خود را گسترش دهند. هرچند تا رسیدن به این نقطه هنوز مسیر زیادی مانده است، اما بانک‌ها و کسب‌وکارها برای پیدا کردن جایگاه خود در آینده وب‌سرویس‌های بانکی باید از الان دست به کار شوند.