مدت‌ها است که در محافل مالی و از سوی بانک مرکزی صحبت از ریال دیجیتال یا رمزریال می‌شد. اما سازوکار ریال دیجیتال و نحوه استفاده از آن برای بسیاری شفاف نبود و طی این مدت بانک مرکزی بدون اشاره به جزییات آن، مشغول آماده‌سازی زیرساخت‌های لازم برای بهره‌برداری از رمزریال بود. سرانجام تیرماه امسال بانک مرکزی از رمزریال رونمایی کرد و نحوه استفاده از آن را توضیح داد.

ریال دیجیتال چیست؟

ریال دیجیتال در واقع یک اسکناس است که تمام مولفه‌ها اسکناس از جمله امنیت، اعتبار و ارزش‌پذیری را دارد، اما فیزیکی نیست. هر ریال دیجیتال برابر با یک ریال فیزیکی بوده و ارزش آن نسبت به ارزهای دیگر متاثر از ارزش ارزش ریال است، اما هرگز ارزش یک ریال دیجیتال پایین‌تر یا بالاتر از یک ریال فیزیکی نخواهد بود.

رمزریال در واقع یک نوع رمزارز است که بر پایه فناوری بلاکچین طراحی و پیاده‌سازی شده و مانند ارزهای استیبل دیگر، توسط یک ارز فیات (ریال) پشتیبانی می‌شود.

این ریال دیجیتال داخل یک کیف پول دیجیتالی در فضای دیجیتال ذخیره شده و هر کاربر می‌تواند از طریق این کیف پول، ریال خود را در فروشگاه‌های آنلاین و حضوری خرج کند. در خرید‌های آنلاین کافی است هزینه را از کیف پول دیجیتال خود پرداخت کنید، و در خریدهای حضوری باید با نزدیک کردن گوشی به دستگاه مخصوص پرداخت رمزریال یا اسکن بارکد، خرید خود را تکمیل کنید.

از چه زمانی می‌توانیم از ریال دیجیتال استفاده کنیم؟

در آیین رونمایی از ریال دیجیتال، معاون بانک مرکزی اظهار داشته که استفاده از ریال دیجیتال در جزیره کیش به صورت آزمایشی آغاز شده و پس از طی شدن مراحل آزمایشی و رفع نواقص در صورت وجود و بهبود تجربه کاربری، به صورت مرحله به مرحله در سایر شهرها نیز اجرایی می‌شود. با این حال زمان دقیقی برای استفاده از ریال دیجیتال در سطح کشوری تعیین نشده است.

مزایا و معایب رمزریال

پروژه رمزریال به منظور هوشمندسازی پول کشور و کاهش اثرات تورمی اجرا شده است. با اجرای این پروژه در سطح کشوری انتظار می‌رود اسکناس بیش از پیش از چرخه اقتصاد حذف شده و سهم بستر دیجیتال از تعداد تراکنش‌های مالی افزایش قابل توجهی پیدا کند. رمزریال مزایا و معایب مختلفی دارد که از جمله آن‌ها می‌توان به موارد زیر اشاره کرد:

مزایا

• امنیت بالای تراکنش‌ها
• قابلیت رهگیری مسیر انتقال پول و جلوگیری از کلاهبرداری
• پرداخت آسان بدون نیاز به پول نقد یا کارت اعتباری

معایب

• مبهم بودن جنبه‌های مختلف نحوه تبدیل ریال فیزیکی به رمزریال
• عدم آشنایی کاربران قدیمی و با سن بالا به استفاده از رمزهای دیجیتالی و امکان دسترسی کلاهبرداران به کیف پول‌های دیجیتال آن‌ها

فراگیری مالی پیش‌نیاز گسترش رمزریال

به گفته معاون بانک مرکزی، بیش از ۹۳ درصد مردم ایران به شبکه بانکی دسترسی دارند و از این حیث ایران رتبه خوبی دارد. سامانه شتاب به صورت میانگین سالانه ۵۰ میلیارد تراکنش ثبت می‌کند که نشان از دسترسی بخش بزرگی از مردم به شبکه بانکی و توسعه قابل قبول بستر دیجیتال در ایران است. از‌این‌رو پیش‌بینی می‌شود استفاده از رمزریال نیز پس از طی کردن دوران گذار و توسعه بیشتر شبکه بانکی، نرخ قابل قبولی در استفاده کسب کرده و به زودی مردم برای پرداخت‌های خرد به رمزریال روی آورند. اما این که این پیش‌بینی تا چه حد به واقعیت نزدیک است را آینده مشخص می‌کند.

۰

۰