پادیوم بلاگ
IOT اینترنت اشیا

نقش اینترنت اشیاء در لجستیک

ریحانه احمدی
مقالات

مبحث اینترنت اشیاء (IOT) یکی از بحث‌های داغ در سال‌های اخیر است. در سال‌های گذشته، بسیاری از متخصصان، اینترنت اشیاء را قدم بزرگ بعدی در عرصه فناوری می‌دانستند که آینده را تسخیر خواهد کرد. حالا هر روز شرکت‌ها و استارتاپ‌های بیشتری شالوده کسب‌و‌کار خود را بر اساس اینترنت اشیاء بنا می‌کنند. دامنه کاربردهای اینترنت اشیاء در زندگی روزمره هر روز گسترده‌تر می‌شود و سرویس‌های مختلف تلاش می‌کنند با استفاده از آن کیفیت خدمات خود را بهبود ببخشند.

صنعت لجستیک و زنجیره تامین یکی از عرصه‌هایی است که اینترنت اشیاء توانسته فواید و توانایی‌های خود را در آنجا به رخ بکشد. خرده‌فروشی‌های آنلاین بزرگ مانند آمازون با درک ظرفیت‌های این زمینه، سیستم مدیریت تامین کالای خود را بر اساس اینترنت اشیاء تغییر داده‌اند. شرکت‌های توزیع واکسن کرونا با استفاده از قابلیت‌های اینترنت اشیاء، دمای کانتینرهای حامل واکسن را به طور لحظه‌ای بررسی می‌کنند تا از سلامت آن‌ها مطمئن شوند، و شرکت‌های مختلف از پهپادها و خودروهای هوشمند برای ارسال کالا به دست مشتریان بهره می‌برند. به طور کلی، کاربردهای اینترنت اشیاء در صنعت لجستیک را می‌توان به شش بخش دسته‌بندی کرد:

مدیریت مسیر و رهگیری

کامیون‌ها و پیک‌ها شریان اصلی شرکت‌های وابسته به توزیع کالا هستند. حدود ۹۵ درصد کالاهای موجود در بازار حداقل در یک مرحله توسط کامیون‌ها و پیک‌ها جابه‌جا می‌شوند. بنابراین مدیریت مسیر حرکت و رهگیری آن‌ها، برای شرکت‌های توزیع اهمیت بسیاری دارد.

راهکارهای مدیریت مسیر و رهگیری اینترنت اشیاء به این شرکت‌ها اجازه می‌دهد موقعیت مکانی کامیون‌ها و پیک‌های خود را در لحظه رهگیری کنند. ترکیب سیستم GPS و تکنیک‌های موقعیت‌یابی، به شرکت‌ها این اجازه را می‌دهد که همواره موقعیت رانندگان را بررسی کرده و از رسیدن به موقع کالا به دست مشتریان اطمینان حاصل کنند. علاوه بر این، رهگیری آنلاین و لحظه‌ای به سیستم مدیریت اجازه می‌دهد تا رانندگان را به وسیله نوتیفیکیشن از وجود فعالیت‌های غیر طبیعی در مسیر (مانند تعمیرات خیابان، تصادف و…) و ترافیک موجود آگاه کرده و بهترین مسیر را پیشنهاد دهند.

برای مثال، آمازون از این سیستم برای رهگیری موقعیت کامیون‌های تحویل کالای خود بهره می‌برد تا رانندگان را برای ارسال کالا در سریع‌ترین زمان ممکن راهنمایی کند. نمونه دیگر، رهگیری کانتینرهای حامل واکسن کرونا توسط شرکت‌های حمل‌ونقل است. با توجه به ظرفیت محدود در تولید این واکسن‌ها و حساسیت دولت‌ها در تحویل به موقع واکسن، این شرکت‌ها هر کانتینر را به صورت لحظه‌ای رهگیری می‌کنند تا به موقع به مقصد مورد نظر ارسال شود.

مدیریت انبار و موجودی کالا

مدیریت موجودی کالا در انبار یکی از کاربردهای مهم اینترنت اشیاء است که خرده‌فروشی‌های آنلاین بیش از همه از آن بهره می‌برند. برچسب‌های RFID به شرکت‌ها اجازه می‌دهد به راحتی موقعیت یک کالا و میزان موجودی آن را رهگیری کنند. به این ترتیب، انبارهای سنتی جای خود را به انبارهای هوشمند داده‌اند که در آن کالاها به طور موثر رهگیری می‌شوند و با کاهش دخالت‌های انسانی، علاوه بر کاهش هزینه‌ها، چرخه تامین کالا را به طور موثری بهبود می‌بخشند.

بهبود سیستم نگهداری و تعمیر

اینترنت اشیاء با جمع‌آوری داده‌های مربوط به دارایی‌ها و کالاهای موجود، به شرکت‌ها کمک می‌کند احتمال خرابی و نیاز به تعمیر و نگهداری دارایی‌ها (مانند کامیون‌ها، لیفترها و سیستم‌های گرمایشی و سرمایشی) را پیش‌بینی کرده و از قبل به اطلاع افراد مربوطه برسانند. به این ترتیب، شرکت‌ها نه تنها در صورت نیاز و قبل از ایجاد خرابی و نقص در زنجیره تامین می‌توانند آن را بهبود ببخشند، بلکه می‌توانند از هزینه‌های مالی و زمانی بازرسی‌های دوره‌ای از کل دارایی‌ها پیشگیری کنند.

قطع نشدن جریان تحویل و ارسال کالا در سیستم‌های لجستیک اهمیت فراوانی دارد. بنابراین شرکت‌های فعال در این زمینه با استفاده از قابلیت‌های اینترنت اشیاء در بهبود سیستم نگهداری و تعمیر، کارایی خود را به طرز چشمگیری افزایش داده‌اند.

کاربرد بلاک‌چین در صنعت لجستیک مانند یک دفتر ثبت عمومی است که تمام تغییرات اتفاق افتاده را به طور دائمی ثبت می‌کند. هر کالا از لحظه ثبت و خروج از انبار تا تحویل به مشتری، یک مسیر طولانی را در پیش رو دارد. در هر قدم از این مسیر، می‌توان اطلاعات مربوط به تغییرات اتفاق افتاده را بدون امکان تغییر در آن‌ها، ثبت کرد. برای مثال، تاریخ ثبت در انبار، تاریخ خروج، وضعیت ظاهری مانند رنگ، شماره ثبت، تاریخ تحویل و… از جمله اطلاعاتی هستند که در بخش‌های مختلف فرایند حمل‌ونقل مانند انبار، نمایندگی اصلی و نمایندگی محلی ثبت می‌شوند و مشتری می‌تواند با روش‌های گوناگون مانند اسکن کد QR این اطلاعات را دریافت کند. با وجود فناوری بلاک‌چین، مشتریان از ثبت صحیح اطلاعات و عدم دستکاری آن اطمینان حاصل می‌کنند.

علاوه بر این مشتریان می‌توانند کالا را به طور زنده رهگیری کرده و از انجام تغییرات در هر لحظه با خبر شوند.

شرکت‌های تولیدکننده واکسن کرونا و دولت‌های تحویل‌ گیرنده، به طور ویژه‌ای از این ترکیب فناوری‌های بلاک‌چین و اینترنت اشیاء بهره می‌برند. به دلیل این که واکسن باید در دمای بسیار پایین نگهداری شود، در دسته کالاهای بسیار حساس قرار می‌گیرد. با استفاده از اینترنت اشیاء، سفارش‌دهنده و تولیدکننده می‌توانند به صورت لحظه‌ای شرایط داخل کانتینرها را بررسی کرده و از سلامت واکسن اطمینان حاصل کنند.

اینترنت اشیاء IOT

خودروهای هوشمند و وسایل‌ نقلیه خودران

وسایل‌ نقلیه خودران حالا بیش از هر زمان دیگری موردتوجه هستند. شرکت‌های فعال در زمینه لجستیک، نه تنها در قبال سلامت و امنیت کالاهای ارسالی مسئول هستند، بلکه باید امنیت ارسال کالا و امنیت کامیون‌ها و پیک‌های خود را نیز تامین کنند. شرکت‌ها از تکنولوژی‌هایی مانند هوش مصنوعی، یادگیری ماشین و زیرساخت‌های توسعه‌یافته توسط اینترنت اشیاء برای هوشمند کردن خودروها و تولید وسایل نقلیه خودران استفاده می‌کنند. تبادل اطلاعات و تحلیل داده‌های دریافت شده از وسایل نقلیه خودران به شرکت‌ها اجازه می‌دهد هزینه‌های ناشی از خطای انسانی را کاهش داده و از رسیدن به موقع کالا به دست مشتریان اطمینان حاصل کنند.

تحویل کالا با استفاده از پهپاد

پهپادها موج جدیدی در عرصه لجستیک و تامین کالا ایجاد کرده‌اند. آمازون یکی از شرکت‌های پیش‌رو در زمینه به‌کارگیری این پهپادها است. استفاده از پهپادها به این شرکت اجازه می‌دهد کالاهای با اندازه مشخص را به نقاط دور افتاده که دسترسی به آن‌ها مشکل است، ارسال کند. به این ترتیب، ضمن بهبود تجربه کاربری مشتریان و افزایش رضایت آن‌ها، هزینه‌های ارسال کالا نیز کاهش پیدا می‌کند.

استفاده از اینترنت اشیاء به شرکت‌ها اجازه می‌دهد ضمن رهگیری پهپادها و شرایط ارسال کالا، زمینه را برای پرواز خودکار آن‌ها فراهم کنند. کاربردهای پهپادهای تجاری هر روز گسترده‌تر می‌شود و در حال حاضر این وسیله‌ها با بازاری ۱۱ میلیارد دلاری، یکی از زمینه‌های با آینده روشن در صنعت لجستیک هستند.

سخن پایانی

مزیت‌های استفاده از اینترنت اشیاء در صنعت لجستیک را می‌توان به صورت زیر خلاصه کرد:

  • بهبود سیستم‌های ارتباطی: ایجاد ارتباط دائمی و لحظه‌ای بین سیستم حمل‌ونقل و سیستم مدیریت؛
  • رهگیری وسایل نقلیه: رهگیری کامل وسایل نقلیه به صورت لحظه‌ای و تعیین بهترین مسیر؛
  • بهبود سیستم‌های مدیریت زنجیره تامین: ایجاد شفافیت در زنجیره تامین و کاهش هزینه‌های ناشی از خطاهای انسانی؛
  • ارتقاء امنیت: بهبود امنیت سیستم‌های زنجیره تامین از طریق رهگیری لحظه‌ای و کاهش دخالت‌های انسانی.

دنیای امروز با سرعت زیادی به سمت هوشمند شدن پیش می‌رود. اینترنت اشیاء در کنار سایر فناوری‌های نوین، به ما کمک می‌کند زندگی راحت‌تر، سریع‌تر و ایمن‌تری داشته باشیم. شرکت‌ها با استفاده از قابلیت‌های اینترنت اشیاء بیش از پیش خدمات خود را بهبود بخشیده‌اند. صنعت لجستیک نیز با درک پتانسیل‌های موجود، گام‌های بزرگی در جهت بهبود کیفیت سرویس‌‌های خود برداشته است. طبیعی است که هر چه زودتر سوار قطار اینترنت اشیاء شویم، زودتر از قابلیت‌ها و مزیت‌های آن بهره می‌بریم.

منابع:

https://transmetrics.eu

https://container-xchange.com

https://channels.theinnovationenterprise.com